Op 22 april 2025 bezochten we het Wijkpaleis in Rotterdam-West, een plek waar gemeenschapszin tastbaar is. De zon scheen, de sfeer was open, en al snel voelde het alsof we onderdeel werden van iets dat veel groter is dan een buurthuis of ontmoetingsplek alleen. 

We kwamen met een grote groep binnen, ieder op zoek naar ideeën, verbinding en richting. Wat we vonden, was herkenning en inspiratie: dat het bouwen van gemeenschap vooral begint met mensen die betrokken zijn. Niet omdat het moet, maar omdat ze echt geven om de plek waar ze wonen. 

🌱 Hoe kwam het Wijkpaleis tot stand? 

Het Wijkpaleis begon in 2009 als kleinschalig initiatief met een loempiakar in het park en groeide uit tot een dynamische wijkonderneming. In 2019 verhuisden ze naar het huidige pand – een voormalige school – en sinds kort is dit pand definitief in wijkhanden. Na een huur‑koop­constructie met de gemeente en complicaties rond de taxatie, werd de koop in 2022 succesvol afgerond via crowdlending, lokale fondsen en bijdrage van een investeerder. Dit vergrootte de zelfstandigheid enorm: het Wijkpaleis bepaalt nu zelf over programma, beheer en verduurzaming van het gebouw. 

“Wie betrokken is, blijft.”  

Dat zinnetje viel ergens in een gesprek en het bleef hangen. Want het klopt. Strategie, geld en plannen zijn belangrijk, maar pas waardevol als ze gedragen worden. Betrokkenheid is wat mensen verbindt, motiveert en laat volhouden, zelfs als het ingewikkeld wordt. 

🧶 Wat we zagen – en voelden 

We kregen een rondleiding door het pand en maakten kennis met de verschillende ateliers, werkplaatsen en de tuin – plekken waar zichtbaar wordt hoe ontmoeting, maken en leren samenkomen.  

Het Wijkpaleis is geen strak georganiseerd programma, maar een warme, beweeglijke ruimte. Je ziet er mensen koken, maken, repareren, praten, nadenken. Alles is in beweging, en dat maakt het juist krachtig. Er is ruimte voor initiatief. Of dat nu een buurvrouw is die een naaiatelier start, of een vrijwilliger die meehelpt in de werkplaats. 

Wat het Wijkpaleis bijzonder maakt, is de laagdrempeligheid. De deur staat letterlijk en figuurlijk open. Mensen worden niet benaderd als ‘doelgroep’, maar als medemakers. Dat zorgt voor een cultuur waarin iedereen iets bijdraagt, hoe klein of groot ook. 

🧭 Wat nemen we mee? 

Uit het bezoek kwamen een paar inzichten naar voren die ons bijblijven: 

• Gemeenschap bouw je niet in een sprint, maar als een marathon. Het vraagt tijd, vertrouwen en geduld. Snelle oplossingen zijn zelden duurzaam. 

• Betrokkenheid is de basis. Mensen die zich gezien en gehoord voelen, zetten zich in. Niet omdat het moet, maar omdat ze ertoe doen. 

• Geef ruimte voor initiatief. Laat mensen zelf vormgeven, in plaats van alles vooraf te bedenken. 

• Zorg voor een plek die klopt. Een ruimte waar mensen zich welkom voelen: warm, open, uitnodigend – maakt het verschil. 

• Gebruik ‘doen’ als middel tot ontmoeten. Of het nu om koken, naaien of repareren gaat, samen bezig zijn schept verbinding. 

🥗 Tot slot 

Ons bezoek aan het Wijkpaleis liet zien dat gemeenschap bouwen begint met betrokkenheid en ruimte geven aan initiatief. Niet via vaste plannen, maar door echt aanwezig te zijn, samen te werken en samen te leven. 

We eindigden de middag aan tafel, waar we samen hebben gegeten en verder in gesprek gingen. Een mooi voorbeeld van hoe verbinding ook in het alledaagse zit – in delen, luisteren en gewoon even samen zijn. 

Voor meer informatie over Het Wijkpaleis en wat je er allemaal kunt doen, check: https://www.wijkpaleis.nl/